बर्खामा हिमाल फेदीका खर्कसम्म पुग्ने भेडिगोठ हिउँद लागे पछि बेसी झारिन्छ।
गुरूङ समुदायमा भेडिगोठ बाध्यता मात्रै नभई परम्परा पनि हो। जो पुर्खौं पुर्खादेखि चलनमा छ।
अहिले पनि लेकबेसी गर्ने परम्परा गुरूङहरूले जगेर्ना गरिरहेका छन्।
गुरूङ बाहुल्यता भएका पश्चिम क्षेत्रमा यो चलन अझै कायम छ।
भेँडाको बथान लिएर उकाली-ओराली गरिरहेकाहरू लमजुङका डाँडाकाडामा प्रशस्तै भेटिन्छन्।
गंगाबहादुर गुरूङ ६१ वर्षका भए।
उमेरका हिसाबमा घर बसेर आराम गर्ने र परिवारमा अह्रन खटन गर्न समय हो उनको।
तर उनी घले गाउँमा भेडाहरूसँग रमाएर बसेका छन्। ंआफू २५ वर्षयता भेडा पालन गर्दै आएको गुरूङ बताउँछन्। यो पेसा दिवंगत बुवाबाटै सिकेको उनी बताउँछन्।
'बाबा बितेपछि विदेश जाने प्रयास गरेँ, सफल भइनँ। त्यसपछि भेडा पाल्न थालेँ,' उनले भने। उनले खच्चड पनि पालेका छन्।
गत वर्षसम्म करिब ६ सय भेडा भएको गोठमा अचानक २५० भेडा मरेपछि अहिले ३५० वटाजति रहेको उनले बताए।
भेटनरीले दिएको औषधिले केही बचाउन सहज भए पनि त्यतिबेला ठूलो क्षति भएको उनले बताए।
'भेडाको साँढे ३-४ वटा भयो भने ठिकै फाइदा हुन्छ,' उनी मुस्कुराउँदै भन्छन्।
उनका साथीको गोठमा खसी र भेडा मिसिएको छ।
'फाइदा भए बेच्ने, नत्र पालेर बस्ने-यही हो हाम्रो जीवन,' उनले थपे।
गाउँमा अहिले जम्मा तीनवटा गोठ मात्र बचेका छन्। पहिलेजस्तो धेरै गोठ एकैसाथ लेक–खर्कतिर जाने चलन हराउँदै गएकोमा उनी चिन्तित छन्।
गंगाबहादुरको गोठ लमजुङ हिमालको फेदसम्म पुग्छ, यद्यपि सबै गोठालाले त्यस्तो उचाइसम्म भेडा लैजान सक्दैनन्।
गोठभित्रको जीवन भने अत्यन्त साधारण र कष्टकर देखिन्छ - मान्द्रो, ढोक्सा पकाउने भाँडाकुडा, ओछ्यान, कुकुर, साना पाठा थुन्ने ठाउँ, बस्ने-सुत्ने सामान्य सामग्री मात्रै छन्।
'हामी त बख्खु ओढ्छौँ, सिरक छैन,'उनले गोठभित्रको अवस्था देखाउँदै भने।
गुरुङ समुदायमा भेडीगोठ केवल पेसा मात्र होइन, संस्कार र संस्कृतिको एक जीवित परम्परा रहेको उनी बताउँछन।
लमजुङको घलेगाउँबाट बेसीसहर झर्दै गर्दा देखिएको भेडीगोठको यो रमाइलो दृश्य प्रदेशकै मौलिक गुरुङ परम्पराको जगेर्ना हो।
गुरुङ समुदायको पहिचान, पहाडी जीवनको कठोरता र प्रकृतिसँगको सहअस्तित्व यी सबै कथा भेडीगोठसँगै आज पनि जीवन्त छन्।
बाँकी तस्बिरबाट
-1764395132.jpg)
-1764395132.jpg)
-1764395134.jpg)
-1764395134.jpg)
-1764395132.jpg)
-1764395133.jpg)
-1764395133.jpg)
-1764395133.jpg)
-1764395133.jpg)
-1764395132.jpg)
-1764395132.jpg)
-1764395132.jpg)
-1764395131.jpg)
-1764395131.jpg)
-1764395133.jpg)