युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले चीनले रूसलाई हतियार र गोलाबारूद आपूर्ति गरिरहेको आरोप लगाएका छन्।
चिनियाँ नागरिकहरू रूसका तर्फबाट युक्रेनसँग लडिरहेको दाबी गरेको एक हप्तापछि चिनियाँ प्राविधिकहरू रूसमा हतियार उत्पादनमा पनि संलग्न भएको समेत उनले दाबी गरेका छन्।
युक्रेनी सुरक्षा र गुप्तचर एजेन्सीहरूले संकलन गरेको सूचना उद्धृत गर्दै उनले यस्तो आरोप लगाएका हुन्। युक्रेनले आगामी हप्ता आफ्ना दाबी पुष्टि गर्ने कागजातहरू प्रमाणका रूपमा पेस गर्ने पनि उनले जानकारी दिएका छन्।
'हामीलाई अन्ततः जानकारी प्राप्त भएको छ कि चीनले रूसलाई हतियार आपूर्ति गरिरहेको छ। हामीलाई लागेको छ कि चिनियाँ प्रतिनिधिहरू रूसी क्षेत्रमा केही हतियारहरूको उत्पादनमा संलग्न छन्। हामीले यी दुई देशहरूबीच यो क्षेत्रमा सहकार्य गरेको देखेका छौं। र हामीले यो भइरहेको छ भनेर स्वीकार गर्नुपर्छ,' जेलेन्स्कीले भने।
चीनले भने सो आरोप आधारहीन भनेको छ।
'युक्रेनी मुद्दामा चीनको अडान सधैं स्पष्ट छ,' विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता लिन जियानले नियमित पत्रकार सम्मेलनमा शुक्रबार भने, 'चीन सधैं युद्धविरामलाई प्रोत्साहन गर्न र द्वन्द्व समाप्त गर्न, साथै शान्ति वार्तालाई प्रोत्साहन गर्न सक्रिय रूपमा प्रतिबद्ध छ।'
गत हप्ता जेलेन्स्कीले कम्तीमा १५५ चिनियाँ नागरिकहरू रूसका तर्फबाट युक्रेनसँग लडिरहेको दाबी गरेका थिए।
साथै चीनले आफ्ना नागरिक रूसका लागि लड्न भर्ती भएको नदेखेजस्तो गरेको र युक्रेनविरूद्ध आक्रमणमा सहभागी हुन अनुमति दिएको आरोप समेत उनले लगाएका थिए।
गत हप्ताको सुरूमा युक्रेनले दुई चिनियाँ लडाकू पक्राउ गरेकाबारे बोल्दै जेलेन्स्कीले पहिलो पटक आधिकारिक रूपमा चीनले रूसको तर्फबाट लड्न लडाकू पठाएको आरोप लगाएका थिए।
अप्रिल ९ मा पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै जेलेन्स्कीले चीनले आफ्ना नागरिकलाई 'कुनै आदेश दिएको' थाहा नभए पनि आफ्ना जनता रूसी सेनामा सामेल भएको जानकारी चीन सरकारलाई पक्कै थाहा भएको दाबी गरेका थिए।
'हामीले यो रेकर्ड गरेका छौं कि उनीहरू (चीन) लाई यो थाहा थियो। हामीले रेकर्ड गरेका छौं कि यी चिनियाँ नागरिकहरू हुन्, उनीहरू हाम्रोविरूद्ध लडिरहेका छन्, युक्रेनको क्षेत्रमा युक्रेनीहरूको विरूद्ध हतियार प्रयोग गरिरहेका छन्। उनीहरूको प्रेरणा, पैसा हो वा होइन, राजनीति वा अन्य कुरा, मलाई अझै थाहा छैन। तर सो कुरा थाहा हुनेछ,' जेलेन्स्कीले भनेका थिए।
उनले अझ धेरै चिनियाँ नागरिकहरू युक्रेनसँगको युद्धमा संलग्न रहेको पनि दाबी गरेका थिए।
युक्रेनी गुप्तचरले सार्वजनिक गरेको एउटा कागजातमा १९ देखि ४५ वर्ष उमेरका १३ चिनियाँ सैनिकहरूको तस्बिरसहित उनीहरूको राहदानी विवरण छ।
त्यस्तै, दोस्रो कागजातमा नाम, जन्म मिति, उनीहरूको रूसी सैन्य एकाइ र केहीका हकमा उनीहरू कहाँ भर्ती भएका थिए भन्ने जानकारी सूचीबद्ध थियो।
चीनले भने चिनियाँ नागरिक आफै सामेल भएको भन्दै ठूलो संख्यामा युद्धमा संलग्न भएको दाबी पूर्ण रूपमा आधारहीन भएको बताएको थियो।
'चिनियाँ सरकारले सधैं चिनियाँ नागरिकहरूलाई द्वन्द्व क्षेत्रबाट टाढा रहन, कुनै पनि रूपमा सशस्त्र द्वन्द्वमा संलग्न नहुन र विशेष गरी कुनै पनि पक्षको सैन्य कारबाहीमा भाग नलिन आग्रह गर्छ,' चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता जियानले भनेका थिए।
चीनले आफूलाई यो युद्धमा तटस्थ पक्ष भएको बताए पनि रूसले हतियार बनाउन ठूलो मात्रामा चिनियाँ कच्चा पदार्थहरूको प्रयोग गरिरहेको पश्चिमा राष्ट्रले बताउँदै आएका छन्।
यसअघि २०२४ को अन्त्यतिर उत्तर कोरियाका १० हजारभन्दा बढी सैनिक रूसका तर्फबाट युक्रेनसँग लडेको खुलासा भएको थियो।
(विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरूको सहयोगमा तयार पारिएको)