पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले महिलाले समाजलाई सकारात्मक ढंगले चुनौती दिनुपर्ने बताएकी छन्।
वीरगञ्जमा आयोजित बृहत् महिला सम्मेलन २०८२ मा बोल्दै उनले त्यस्तो बताएकी हुन्।
समाजमा विद्यमान लैंगिक असमानता, रूढीवादी परम्परा र अवरोधहरूलाई तोड्न आत्मविश्वासी बनेर सकारात्मक ढंगले चुनौती दिनुपर्ने र परिवर्तनको नेतृत्व लिनुपर्ने उनको भनाइ छ।
समाजमा महिलाको योगदानलाई अपेक्षित सम्मान प्राप्त हुन नसकेको बताउँदै उनले भनिन्, ‘अब हामीले महिलाहरू पनि नेतृत्व गर्न, उद्यम सञ्चालन गर्न र समाज परिवर्तन गर्न पूर्ण रूपमा सक्षम छन् भन्न सक्ने अवस्थाको सृजना गर्नु पर्दछ। महिलाले उद्योग, व्यापार र उद्यमशीलतामा अग्रणी भूमिका खेल्नु भनेको केबल व्यक्तिगत सफलता होइन, सिंगो देशको अर्थतन्त्रको लागि सुदृढ बनाउने यात्रा पनि हो।’
महिलाको शक्ति, उनीहरूको त्याग र समर्पणलाई सम्मान गर्न सकियो भने मात्र समानता, दिगो विकास र समृद्ध नेपालको सपना पूरा गर्न सकिने उनको भनाइ छ।
नेपाल प्राकृतिक स्रोत, जनशक्ति र सांस्कृतिक विविधतामा सम्पन्न राष्ट्र रहेको बताउँदै उनले यी स्रोत र साधनहरूको दिगो र विवेकपूर्ण उपयोगबाट सुदृढ र आत्मनिर्भर अर्थतन्त्र निर्माण गर्न सक्ने अवसर रहेको समेत बताइन्।
‘हामीले उपलब्ध प्राकृतिक स्रोत, स्थानीय क्षमता र सांस्कृतिक सम्पदालाई आर्थिक गतिविधिका रूपमा रूपान्तरण गर्नु आवश्यक छ। बढ्दो व्यापार घाटालाई न्यूनीकरण गर्न आयात प्रतिस्थापनको नीति अपनाएर स्वदेशी उत्पादन बढाउन सक्नुपर्दछ,’ उनले भनिन्, ‘कृषिमा आधारित उद्योग, जडिबुटी र आयुर्वेदिक उत्पादन, साना तथा मझौला उद्यम, पर्यटन, ऊर्जा र सूचना प्रविधि जस्ता तुलात्मक लाभको क्षेत्रहरूमा उद्योग र उद्यमशीलताको विकासमा ध्यान दिनु पर्दछ। यसले मात्र हाम्रो अर्थतन्त्रमा स्थायित्व ल्याउने छ र बहुसंख्यक नागरिकलाई रोजगारीको अवसर प्रदान गर्छ।’
त्यसो गरेमा मात्र मुलुकले सबल, सुदृढ र आत्मनिर्भर अर्थतन्त्र निर्माण गर्ने सपना साकार हुने उनको तर्क छ। तर यसका लागि निजी क्षेत्र, सरकारी र राज्यको सन्तुलित भूमिका अपरिहार्य हुने उनले बताइन्।
उद्योग र व्यापारको केन्द्रको रूपमा परिचित वीरगञ्जले मुलुकको आर्थिक विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्माण गर्दै आएको बताउँदै उनले वीरगञ्ज पथलैया औद्योगिक करिडोर, सिमरा विशेष आर्थिक क्षेत्र र वीरगञ्ज सिर्सिया सुख्खा बन्दरगाहको व्यवस्थित सञ्चालनले यस क्षेत्रलाई उद्योग र व्यापारको सशक्त केन्द्रको रूपमा स्थापित गर्ने बताइन्।
बारा पर्सा जिल्लालाई उद्योग, कृषि र पर्यटन विकासको नमूनाको रूपमा विकास गर्न सकिने उनको भनाइ छ।
डुबान र मरूभूमीकरण बढिरहेको, यसले गर्दा उर्बर भूमि नष्ट हुनुको साथै भूमिगत पानीको स्तर घटाइरहेको र त्यसले गर्दा कृषि, खानेपानी र जनजीवनलाई समेत गम्भीर असर पुर्याइरहेको उनले बताइन्।
त्यसैगरी उखु किसानहरूले उत्पादनको उचित मूल्य नपाउने, बक्यौता भुक्तानीमा ढिलाइ हुने, आधुनिक प्रविधि, सिँचाइ र मलखाद्यको अभाव चुनौतीको सामना गर्नु परिरहेको पूर्वराष्ट्रपति भण्डारीको भनाइ छ। यी समस्याहरू समयै समाधान नभए किसानहरूको कृषिप्रति लगाम घट्ने मात्र नभई कृषिमा आधारित उद्योग र ग्रामीण अर्थतन्त्रमा पनि नकारात्मक असर पर्ने उनको धारणा छ।
'तराईका जिल्लाहरूमा मिटर ब्याजी साहुहरूको अमानवीय क्रियाकलापका कारण पीडित ऋणीहरू गम्भीर समस्यामा छन्, यसको समाधानका लागि सरकारले कडाइका साथ नियमन गर्नु, उजुरी प्रक्रिया सजिलो बनाउनु, ऋण लेनदेन पारदर्शी बनाउनुपर्छ, विपन्न परिवारका लागि सहुलियतपूर्ण ऋण उपलब्ध गराउनु आवश्यक छ,’ पूर्वराष्ट्रपति भण्डारीले भनिन्, ‘पछिल्ला वर्षहरूमा सहकारी क्षेत्रमा पनि उच्च ब्याजको प्रलोभन देखाएर असुरक्षित लगानी गराउने क्रियाकलापबाट हजारौँ सदस्यहरूले आफ्नो मेहनतको कमाइ गुमाइरहेका छन्। यी समस्याको समाधानका लागि पारदर्शीता, कडाइका साथ नियमन, पीडितलाई क्षतिपूर्ति र संस्थागत पुनर्गठन अपरिहार्य छ।'
-1746009348.jpg)
