प्रधानमन्त्री सुशीला कार्की नेतृत्वको अन्तरिम सरकारले प्रतिनिधिसभा विघटन गरी चुनाव घोषणा गरेको दिनदेखि नेकपा एमालेले एकसूत्रीय रूपमा संसद पुनर्स्थापनाको माग उठाइरहेको छ।
एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले आफू मात्र होइन, नेपाली कांग्रेस पनि संसद पुनर्स्थापनाको एजेन्डामा आउने बताएका थिए।
जति बेला ओलीले विश्वासपूर्वक यसो भनेका थिए, त्यति बेला कांग्रेस पार्टीभित्र संसद पुनर्स्थापनाको पक्षमा कसैको पनि अभिव्यक्ति सुनिएको थिएन।
कांग्रेसले प्रतिनिधिसभा विघटन गर्ने प्रधानमन्त्री कार्कीको कदमलाई 'असंवैधानिक' र 'अलोकतान्त्रिक' भने पनि पुनर्स्थापनाको पक्षमा उभिने आधिकारिक निर्णय गरेको थिएन। अहिले पनि त्यस्तो निर्णय भएको छैन।
तर आइतबारबाट कांग्रेसभित्र पनि प्रतिनिधिसभा पुनर्स्थापनाका लागि हस्ताक्षर अभियान सुरू भएपछि यसले एउटा प्रश्न जन्माएको छ — कतै कांग्रेसले जेन–जी आन्दोलनभन्दा अगाडिसम्म आफ्नो सत्ता साझेदार रहेको नेकपा एमालेकै पछाडि लागेर संसद पुर्नस्थापनाको बाटो समातेको त होइन?
कांग्रेसका निवर्तमान प्रमुख सचेतक श्यामकुमार घिमिरेको अगुवाइमा विघटित प्रतिनिधिसभा सांसदहरूको हस्ताक्षर संकलन सुरू गरिएको हो।
सभापति शेरबहादुर देउवा पक्षका केही निवर्तमान सांसदले हस्ताक्षर गरिसकेका छन्। नेता शेखर कोइराला तथा महामन्त्री गगन थापा निकट निवर्तमान सांसदहरूले भने हस्ताक्षर अभियानलाई सहयोग गरेका छैनन्।
महामन्त्री थापाले हस्ताक्षर अभियानकै बीच कांग्रेस चुनावको पक्षमा रहेको स्पष्ट पारेका छन्।
सोमबार बिहान फेसबुकमा स्ट्याटस लेखेर महामन्त्री थापाले संविधानलाई सही मार्गमा ल्याउने एक मात्र बाटो चुनाव भएकाले कांग्रेसको यसमा कुनै अलमल नरहेको बताएका हुन्।
'नेपाली कांग्रेसले फागुन २१ को निर्वाचनमा भाग लिन्छ मात्र होइन, त्यसलाई सफल पनि बनाउँछ। यसमा कसैले दुबिधा नराखौं,' उनले भनेका छन्।
महामन्त्री थापाले प्रधानमन्त्रीको उपस्थितिमा सम्पन्न सर्वदलीय बैठकमा पनि चुनावमा जाने पार्टीको निर्णय स्पष्ट रूपमा राखिएको स्मरण गराएका छन्।
यसरी महामन्त्री थापा सहित अन्य केही नेताहरूले फागुन २१ गते चुनाव जाने अभिव्यक्ति दिइरहेका बेला कांग्रेसभित्र एकाएक संसद पुनर्स्थापनाको माग कसरी उठ्यो र त्यसका लागि एमालेले जस्तै हस्ताक्षर अभियान कसरी सुरू गरियो भन्ने धेरैको चासोको विषय बनेको छ।
केन्द्रीय कार्यसमिति बैठक जारी रहेको अवस्थामा पार्टीको आधिकारिक निर्णयबिना प्रतिनिधिसभा पुनर्स्थापनाको पक्षमा हस्ताक्षर अभियान सुरू गरिनुले पनि थप चासो बढाएको छ।
अहिले कांग्रेस केन्द्रीय समितिमा मंसिरभित्रै नियमित महाधिवेशनका कुरा भइरहेका छन्। त्यसबाहेक ५४ प्रतिशत महाधिवेशन प्रतिनिधिले विशेष महाधिवेशन माग गरेका छन् र नेतृत्व फेरेर फागुन २१ को चुनावमा भाग लिनुपर्छ भनिरहेका छन्। यसबीच अचानक संसद पुनर्स्थापनाको माग गर्दै हस्ताक्षर अभियान संकलन गरिनुले पनि अनेक शंका-उपशंका जन्माएका छन्।
हामीले हस्ताक्षर अभियानको अगुवाइ गरेका नेता घिमिरेलाई 'एमाले पथमा लागेर संसद पुनर्स्थापनाको कुरा उठाउनुको कारण के हो' भन्ने प्रश्न गरेका छौं।
जबाफमा उनले भने, 'एमालेले गरेको हस्ताक्षर र हामीले गरेको हस्ताक्षरमा फरक छ। एमालेले अदालत जान हस्ताक्षर संकलन गरिरहेको हो। हामीले पार्टीलाई एकजुट बनाउनका लागि दबाब दिन मात्र हस्ताक्षर संकलन गरेका हौं।'
यति मात्र होइन, हामीले घिमिरेलाई 'कांग्रेस पनि एमालेकै लाइनमा आउँछ भन्ने केपी ओलीको भनाइ सही ठहरियो नि हैन?' भनेर पनि सोधेका थियौं।
'उहाँ (केपी शर्मा ओली) ले के हिसाबमा त्यसो भन्नुभयो मलाई थाहा भएन,' उनले भने, 'शीर्ष नेताहरूबीच कुराकानी भयो होला, मलाई त्यसबारे थाहा छैन। हामीले चाहिँ प्रतिनिधिसभा पुनर्स्थापनाका पक्षमा पार्टीले निर्णय गरोस् भन्ने मात्र चाहेको हो।'
'हाम्रो भनाइ यो आन्दोलनले केही परिवर्तन ल्यायोस् भन्ने थियो। संविधानमा हुने संशोधन लगायत केही काम होस् भन्ने थियो,' उनले अगाडि भने, 'संसद पुनर्स्थापना गर्दैनौं भने एउटा राजनीतिक सहमति त गरौं, ताकि कुन कुन विषयमा परिवर्तन गर्दैछौं भनेर त्यसपछि आउने संसदले काम गर्न सकोस्।'
कम्तिमा एक साताका लागि संसद पुनर्स्थापना गरेर त्यसले राजनीतिक सहमति पारित गरी चुनावमा जाने निर्णय गरोस् भनेर हस्ताक्षर अभियान सुरू गरेको उनले बताए।
नेपाली कांग्रेसका नेताहरूले सरकारसँगको सर्वदलीय बैठकमा सहभागी भएर चुनावमा भाग लिने प्रतिबद्धता जनाइरहेका बेला संसद पुनर्स्थापनाको माग गरिनुले पनि धेरैलाई आश्चर्यमा पारेको छ। हामीले यही प्रश्न पनि घिमिरेलाई सोधेका थियौं।
'प्रधानमन्त्री नियुक्तिको निर्णय असंवैधानिक थियो। असंवैधानिक हुँदाहुँदै यसलाई आवश्यकताको सिद्धान्तअनुसार भन्न पनि सकिएला तर यसले ल्याउने परिवर्तन के हो? अवैधानिक र असंवैधानिक बाटोबाट हिँड्दै गर्दा पनि मुलुकमा केही परिवर्तन त आउनुपर्यो। केही उपलब्धि नहुने गरी असंवैधानिक बाटो किन हिँड्ने?' उनले भने।
कतिपयले संसद पुनर्स्थापनाको हस्ताक्षर संकलन अभियान सभापति शेरबहादुर देउवाकै इच्छाअनुसार सुरू गरिएको त होइन भन्ने शंका पनि गरेका छन्।
केही दिनयता उपचारका लागि सिंगापुर गएका देउवाले उतैबाट राजनीतिक संवादलाई तीव्रता दिइरहेका छन्। पार्टीभित्र र बाहिरका नेताहरूसँग उनी घनिभूत रूपमा संवाद गरिरहेको स्रोत बताउँछ।
घिमिरेले भने सभापति देउवासँग यसबारे कुनै कुरा नभएको दाबी गरेका छन्।
हस्ताक्षर अभियानको अगुवाइ गरेका घिमिरे कार्यवाहक सभापति पूर्णबहादुर खड्कानिकट नेता पनि हुन्। यही निकटताका कारण कार्यवाहक सभापति खड्काको गोप्य निर्देशनमा यो हस्ताक्षर अभियान सुरू गरिएको हो कि भन्ने शंका पनि जन्माएको छ।
घिमिरे भने यस्तो शंका निराधार भएको बताउँछन्।
'गोप्य निर्देशन दिनु त टाढाको कुरा, मलाई नसोधी किन हस्ताक्षर अभियान चलाउनुभयो भनेर उहाँ (कार्यवाहक सभापति) उल्टै रिसाउनुभयो,' उनले भने।
कार्यवाहक सभापति रिसाएपछि घिमिरेले उनलाई भनेछन्, 'तपाईंलाई नै दबाब दिन हस्ताक्षर अभियान चलाएको, अनि तपाईंलाई नै सोधेर कसरी गर्नू?'
'नेपालमा २०४८ सालदेखि अहिलेसम्म सात पटक संसद विघटन भइसकेको छ। हरेक पटक प्रतिनिधिसभा विघटन हुँदा नेपाली कांग्रेस त्यसविरूद्ध अदालत गएको छ, राजनीतिक रूपले सडकमा पनि गएको छ। चाहे त्यो गिरिजाप्रसाद कोइरालाले २०५१ सालमा विघटना गरेको बेला होस्, चाहे २०५९ मा शेरबहादुर देउवाले विघटन गरेको बेला होस्,' उनले भने।
यही ऐतिहासिकताका आधारमा पनि आफूले हस्ताक्षर अभियान सुरू गरेको घिमिरेको भनाइ छ।
***
-1762769212.jpg)
-1746009348.jpg)
