ललितपुर महानगरपालिकाले एआई ट्राफिक लाइट जडान गर्दा पैदलयात्रुलाई प्राथमिकतामा राखेको छैन।
महानगरले केही समयअघि जावलाखेलदेखि कुपण्डोलसम्म सात ठाउँमा एआई ट्राफिक लाइट जडान गरेको थियो। कुपन्डोलस्थित कानदेवता स्थान, हरिहरभवन र दमकल चोकमा एक-एकवटा, पुल्चोकमा तीनटा र जावलाखेलमा तीन ठाउँमा जडान भएको ट्राफिक लाइटमा पैदलयात्रीलाई बाटो काट्न धौधौ पर्ने गरी जम्मा १५ सेकेन्ड समय दिइएको छ। तिनै ठाउँमा गाडीहरूले भने १३५ सेकेन्डको समय पाएका छन्।
यसरी दुई मिनेटसम्म गाडी गुडेपछि बल्ल पैदलयात्रुको पालो आउँछ। त्यसमा पनि आफ्नो पालो आयो भनेर बाटो काट्न तम्तयार हुँदाहुँदै दुई सेकेन्ड बितिसक्छ। बाँकी बचेको समयमा पैदलयात्रुहरूलाई बाटो काट्न धौधो परेको दृश्य दिनहुँ देखिन्छ। वृद्धवृद्धा, अशक्त र केटाकेटी बोकेका महिला-पुरूषलाई त त्यो अवधिमा बाटो काट्न झनै सकस छ।
'जेब्राक्रसबाट बाटो काट्न भनेर ट्राफिक लाइटमा दुई मिनेटभन्दा बढी कुर्यो, अनि बीचमा पुग्दा नै रातो बत्ती बलिसक्छ,' पुल्चोकको दमकल अगाडि बाटो काटिरहेकी सरिता लामाले भनिन्, 'त्यत्रो समय कुर्दा पनि हामीलाई बाटो काट्न जम्मा १५ सेकेन्ड! यो त साह्रै कम भएन र!'
जावलाखेलमा बाटो काटेका राजु उपाध्यायको पनि यस्तै गुनासो छ।
'म त दौडेर पनि बाटो काटुँला, तर मेरा आमाबा त छिटो हिँड्न सक्नुहुन्न नि!' उनले भने, 'अघि देख्नुभयो नि, बाटो काट्दा काट्दै बीचमै रातो बत्ती बलेपछि दौडिनुपरेको!'
हामीले यसबारे ललितपुर महानगरको नगर प्रहरी बलका प्रमुख सीताराम हाछेथूलाई प्रश्न गर्दा उनले पैदलयात्रीलाई बाटो काट्न पुग्ने समय दिएको दाबी गरे।
'फोन चलाउँदै बिस्तारै बाटो काट्नेलाई समय पुग्दैन, नत्र पुग्छ,' उनले भने, 'बाटो काट्दा अलमलिनु हुँदैन। हाम्रो बिस्तारै बाटो काट्ने बानी छ। यसमा परिवर्तन ल्याउनुपर्छ।'
तैपनि पैदलयात्रीलाई गाह्रो भइरहेको छ भने तुरून्तै निरीक्षण गरेर समय हेरफेर गर्ने उनले बताए।
'अहिले हामी परीक्षणकालमै छौं,' उनले भने, 'भोलि निरीक्षण गर्दा कतै त्यस्तो रहेछ भने सुधार गर्नेछौं।'
महानगरले दृष्टिविहीनहरूका लागि बुधबारबाट ट्राफिक लाइट जडान भएका स्पिकर सञ्चालनमा ल्याउने उनले जानकारी दिए।
'अहिले दृष्टिविहीनहरू बाटो काट्न ट्राफिक लाइट कुर्दा अरूको भर पर्नुपर्ने स्थिति छ,' उनले भने, 'भोलिदेखि दृष्टिविहिनहरूलाई बाटो काट्न सहज होस् भनेर हरियो बत्ती बल्नासाथ आवाज आउने स्पिकर सञ्चालन गर्दैछौं।'
यो पनिः