२७० जना भन्दा बढीको ज्यान जाने गरी भारतको अहमदावादमा भएको एयर इन्डियाको जहाज दुर्घटनाको अनुसन्धान पाइलटहरूको कार्यसम्पादनमा केन्द्रित भएको छ।
जुन १२ मा सरदार वल्लभभाइ पटेल अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट लन्डनका लागि उडेको केहीबेरमै मेघनीनगरको आवासीय क्षेत्रमा दुर्घटनाग्रस्त भएको जहाजको अनुसन्धान पाइलटहरूको कार्यसम्पादनमा केन्द्रित भएको अमेरिकी पत्रिका द वाल स्ट्रिट जर्नलले जनाएको छ।
एयर इन्डियाको त्यो बोइङ ७८७ ड्रीमलाइनर जहाजमा चालक दलसहित २४२ जना सवार थिए। तीमध्ये २४१ जना र आवासीय क्षेत्रका सर्वसाधारणसमेत गरी २७० भन्दा बढीको मृत्यु भएको थियो।
सो दुर्घटनाको अनुसन्धान पाइलटहरूको कार्यसम्पादनमा केन्द्रित रहेको भनेर त्यसबारे जानकार अमेरिकी अधिकारीहरूको हवाला दिँदै जर्नलले लेखेको हो। प्रारम्भिक मूल्यांकनले सो ड्रीमलाइनरमा समस्या नऔंल्याएको ती अधिकारीहरूले दाबी गरेका छन्।
प्रारम्भिक अनुसन्धानले जेटका दुई इन्जिनमा इन्धन प्रवाह नियन्त्रण गर्ने स्विचहरू बन्द गरिएको संकेत गर्छ। त्यसकारणले भुइँ छोडेको केही समयपछि नै 'थ्रस्ट' गुमेर उड्न नसकेको देखिएको ती अधिकारीहरूले बताएका छन्। पाइलटहरूले जेटका इन्जिनहरू सुरू गर्न, बन्द गर्न वा निश्चित आपतकालीन अवस्थामा रिसेट गर्न यी स्विचहरूको प्रयोग गर्छन्।
सामान्यतया उडानका बेला यी स्विचहरू अन हुनुपर्ने र ती कसरी वा किन बन्द गरिए भन्ने स्पष्ट नभएको ती व्यक्तिहरूले खुलाए। यो कार्य भूलवश वा जानाजानी थियो वा फेरि अन गर्ने प्रयास भएको थियो भन्ने पनि अहिलेसम्म स्पष्ट नभएको ती व्यक्तिहरूले बताए।
विमान नजिकैको मेडिकल कलेजका विद्यार्थीहरूको छात्रावासमा खस्नुअघिका क्षणमा जेटको आपतकालीन-शक्तिको जोहो गर्ने र्याम एयर टर्बाइन (र्याट) सक्रिय रहेको देखिन्छ। ती स्विचहरू अफ भएका कारण र्याटको प्रयोग गरेर आपत्कालीन-शक्तिको जोहो गर्न खोजिएको हुनसक्छ।
जाँचको नेतृत्व गरिरहेको भारतको विमान दुर्घटना अनुसन्धान ब्युरोले प्रारम्भिक प्रतिवेदन जारी गर्न लागेको छ।
‘अहिले दुर्घटनाको कारणबारे केही भन्न सकिँदैन किनभने अनुसन्धान जारी छ,’ भारतीय नागरिक उड्डयन अधिकारी मुरलीधर मोहोले केही दिनअघि भारतीय मिडियालाई भनेका थिए, ‘यो एकदमै दुर्लभ घटना हो- दुवै इन्जिन एकसाथ रोकिएको कहिल्यै भएको छैन।’
एयर इन्डियाका अनुसार विमानका क्याप्टेन सुमित सभरवालसँग वाइड-बडी वा ठूला विमानहरू १० हजार घण्टाभन्दा बढी उडाएको अनुभव थियो। उनका सह-पाइलट क्लाइभ कुन्दरसँग ३४ सय घण्टाभन्दा बढीको अनुभव थियो।
एयर इन्डिया भारतको सबैभन्दा पुरानो एयरलाइन्स कम्पनी हो। दशकौंदेखि सरकारी स्वामित्वमा रहेपछि भर्खरै निजीकरण भएको सो कम्पनी अहिले सञ्चालन सुधार गर्न लागि परेको थियो। त्यस्तै अमेरिकी विमान निर्माता बोइङको ड्रीमलाइनर पनि पहिलो पटक दुर्घटना भएको हो।
त्यसैले के कारणले यो दुर्घटना भएको हो भन्ने कुराले एयर इन्डिया र बोइङ दुवैको व्यापारमा फरक पार्नेछ।
२०११ मा सेवामा आएको ड्रीमलाइनर विश्वका एयरलाइनहरू माझ लोकप्रिय छ। सामान्यतया अन्तर्राष्ट्रिय लामो-दूरीका उडानका लागि ड्रीमलाइनरको प्रयोग गरिन्छ। यसअघि ड्रीमलाइनरको दुर्घटना भएको थिएन। बोइङले दुर्घटनामा भएको सो विमान जनवरी २०१४ मा एयर इन्डियालाई हस्तान्तरण गरेको थियो।
(विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरूको सहयोगमा तयार पारिएको)
-1746009348.jpg)
