६ महिना बित्दा पनि नौ मन्त्रालयको खर्च ५० प्रतिशत कटेन, विकास खर्च झनै सुस्त

सेतोपाटी संवाददाता

काठमाडौं, माघ १०

नौ मन्त्रालयले साउनदेखि पुससम्मको लागि गरिएको बजेट विनियोजनको ५० प्रतिशत पनि खर्च गर्न सकेका छैन।

अर्थमन्त्रालय, उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालय, कानुन न्याय तथा संसदीय मामिला मन्त्रालय मात्र नभई विकासे मन्त्रालयहरू भौतिक पूर्वाधार मन्त्रालय, शहरी विकास मन्त्रालय, खानेपानी मन्त्रालयले पनि पुससम्मको लागि छुट्याइएको बजेटको ५० प्रतिशत पनि खर्च बढाउन सकेका छैनन्।

यस्तै, यो दरमा समेत खर्च गर्न नसक्ने अन्य मन्त्रालयहरूमा महिला बालबालिका तथा जेष्ठ नागरिक मन्त्रालय, संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालय र स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय रहेका छन्।

मन्त्रालयहरूको विकास खर्चको रुपमा रहने पुँजीगत खर्च प्रवृत्तिमा समेत खासै सुधार देखिँदैन।

मन्त्रालयहरूको लागि साउनदेखि पुससम्म कुल एक खर्ब ५८ अर्ब रूपैयाँ पुँजीकगत खर्च छुट्याइएकोमा त्यसको ३३.१९ प्रतिशत मात्रै खर्च गर्न सक्षम भएका छन्। यो अवधिमा मात्रै ५३ अर्ब ६३ करोड रूपैयाँ पुँजीगत खर्च गरेका हुन्।

६ मन्त्रालयको पुँजीगत खर्च २० प्रतिशत पनि कटेको छैन। अर्थ, उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति, महिला बालिबालिका तथा जेष्ठ नागरिक, युवा तथा खेलकुद, रक्षा, संघीय मामिला तथा प्रशासन मन्त्रालयको पुँजीगत खर्च २० प्रतिशत पनि कट्न नसकेको हो।

यसैबीच उपप्रधानमन्त्री तथा अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले पुँजीगत खर्च बढाउन र चालु खर्च घटाउन मन्त्रालयका सचिवहरूलाई निर्देशन दिएका छन्।

'पुँजीगत खर्च र राजस्व परिचालनको अवस्था चिन्ताजनक छ,' अर्थ मन्त्रालयमा आयोजित देशको समग्र आर्थिक अवस्था र बजेट कार्यान्वयनका सम्बन्धमा छलफल कार्यक्रममा मन्त्री पौडेलले भने।

उनले राजस्व परिचालनमा कडाइका साथ प्रस्तुत भएर पुँजीगत खर्चलाई विशेष प्राथमिकता दिएर काम गर्न निर्देशन दिए।

उनले सरकारको स्रोतबाट खर्च हुने सबै शीर्षकहरूमा छुट्याइएको रकम सोही शीर्षकमा मात्र खर्च गर्न, चालु प्रकृतिका खर्च निरूत्साहित गर्न, अनिवार्य दायित्वबाहेक कुनै पनि शीर्षकमा थप बजेट माग नगर्न आग्रह गर्दै उनले शोध भर्ना लिने कार्यलाई प्राथमिकता दिन पनि निर्देशन दिए।

मन्त्रालय	विनियोजन रू. लाखमा				खर्च रू. लाखमा				खर्च %
	पौषसम्मको विनियोजनको आधारमा				पौषसम्मको विनियोजनको आधारमा				पौषसम्मको विनियोजनको आधारमा
	चालु	पुँजीगत	वित्तीय	जम्मा	चालु	पुँजीगत	वित्तीय	जम्मा	चालु	पुँजीगत	वित्तीय	जम्मा
प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय	19587	3902	0	23489	17080	1708	0	18788	87.21	43.77	0.00	79.99
अर्थ मन्त्रालय	114615	50305	0	164920	40513	3824	0	44337	35.35	7.60	0.00	26.88
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालय	24527	29329	0	53856	14702	1570	0	16273	59.94	5.35	0.00	30.22
उर्जा, जलस्रोत तथा सिंचाई मन्त्रालय	18315	149096	0	167412	11442	90041	0	101483	62.47	60.39	0.00	60.62
कानून, न्याय तथा संसदीय मामिला मन्त्रालय	4346	112	0	4458	1285	51	0	1337	29.57	46.00	0.00	29.99
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालय	211964	12922	0	224886	173659	3735	0	177394	81.93	28.91	0.00	78.88
खानेपानी मन्त्रालय	4809	83266	0	88075	3209	34323	0	37532	66.73	41.22	0.00	42.61
गृह मन्त्रालय	899218	66763	0	965981	877478	23217	0	900696	97.58	34.78	0.00	93.24
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डययन मन्त्रालय	21072	7706	0	28779	10023	5057	0	15080	47.57	65.62	0.00	52.40
परराष्ट्र मन्त्रालय	27479	2122	0	29601	24375	627	0	25002	88.71	29.53	0.00	84.46
वन तथा वातावरण मन्त्रालय	40743	16848	0	57591	31392	6327	0	37719	77.05	37.55	0.00	65.50
भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालय	28581	6777	0	35359	22666	1713	0	24379	79.31	25.27	0.00	68.95
भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालय	49899	755112	0	805011	31399	230170	0	261569	62.92	30.48	0.00	32.49
महिला बालबालिका तथा जेष्ठ नागरिक मन्त्रालय	3730	1635	0	5365	1779	225	0	2004	47.69	13.75	0.00	37.35
युवा तथा खेलकूद मन्त्रालय	7092	3547	0	10639	8962	313	0	9275	126.37	8.83	0.00	87.18
रक्षा मन्त्रालय	247530	43707	0	291237	268780	8048	0	276829	108.58	18.41	0.00	95.05
शहरी विकास मन्त्रालय	17398	161624	0	179022	6900	52169	0	59068	39.66	32.28	0.00	32.99
शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालय	305663	49188	0	354851	229084	20804	0	249888	74.95	42.29	0.00	70.42
सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालय	28160	13059	0	41219	21394	4402	0	25796	75.97	33.71	0.00	62.58
संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालय	46062	57659	0	103721	9478	6448	0	15926	20.58	11.18	0.00	15.35
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय	269243	70534	0	339777	109160	31407	0	140567	40.54	44.53	0.00	41.37
श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालय	7153	333	0	7485	3575	190	0	3765	49.99	57.02	0.00	50.30