स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादनहरूको संस्था (इप्पान) ले रन अफ रिभर (आरओआर) प्रकृतिका आयोजनाको विद्युत् खरिद सम्झौता (पिपिए) गर्दा टेक एण्ड पे (लिउ र तिर) मोडेलबाट गरिने ब्यबस्थाको विरोध गरेको छ।
बिहीबार कालो ब्यानर टाँगेर कार्यक्रम आयोजना गर्दै बजेटमा गरिएको टेक एण्ड पे मोडलको विरोध जनाएको हो।
‘सरकार टेक एण्ड पे गलत शब्द फिर्ता लिउ’ भन्दै ऊर्जा उत्पादकहरूले विरोध जनाएका हुन्।
कार्यक्रममा बोल्दै इप्पानका अध्यक्ष गणेश कार्कीले सरकारले सन् २०३५ सम्म २८ हजार ५०० मेगावाट बिजुली उत्पादन गर्ने लक्ष्य राखेर नेपाली लगानीकर्ता चाहिँदैन भन्ने खालको ब्यबस्था ल्याएको बताए।
‘बजेटमा टेक एण्ड पे कसरी घुस्यो। उर्जा मन्त्री ज्यु र प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक ज्युले हामीले होइन भन्नुहुन्छ। ऊर्जामन्त्री सँगै गएर अर्थमन्त्री ज्युलाई भेट्यौं। कुरा राख्यौं। तपाइँहरूको कुरा सुनें, भन्नुभयो। अब के गर्ने भनेर भन्नु भएको छैन,’ उनले भने।
आरओआर प्रकृतिका १७ हजार मेगावाट क्षमताका ३५० आयोजनामा ६६ अर्ब २२ करोड लगानी भइसकेको उनले बताए।
सरकारले यो लगानी खेर जाने गरी बजेट ल्याएको उनको भनाइ छ।
‘साँच्चै यो क्षेत्र समस्यामा परेको छ। उत्पादकहरू आयोजना छाडेर भाग्ने दिन आउन सक्छ,’ उनले भने।
इप्पानका उपमहासचिव प्रकाश दुलालले बजेटमा कसैलाई जानकारी नै नभइ टेक एण्ड पे ब्यबस्था आएको भनिनु नियोजित भएको बताए।
‘ऊर्जा मन्त्रीलाई थाहा छैन, अर्थमन्त्रीलाई थाहा छैन, प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशकलाई थाहा छैन, हामी कसैलाई थाहा छैन, अब यो लागू हुन्छ कि हुँदैन,’ उनले प्रश्न गरे।
सरकारले नियोजित रूपमा निजी क्षेत्रलाई हतोत्साहित गर्न बजेटमा ल्याइएको उक्त व्यबस्था नहटाए लगानी स्थगन गरी आन्दोलनका कार्यक्रमहरू घोषणा गर्ने उनको भनाइ छ।
अर्का ऊर्जा उत्पादक आत्माराम घिमिरेले ‘टेक एण्ड पे’ व्यवस्था हटाउनुपर्ने बताए। ट्रान्समिसन लाइन निर्माणका लागि समेत बजेट थप हुनुपर्ने उनले बताए। आफूहरूका माग पूरा नभए विद्युत बन्द गर्छौं। अहिलेसम्मको लगानी पनि सरकारले फिर्ता उनको भनाइ छ।
अर्का उत्पादक अरूण कुमार सुवेदीले सरकारमा बसेर बजेटमा आएको कुरा थाहा छैन भन्नु गैरजिम्मेबार भएको बताए। जिम्मेवारी नलिने हो भने पदमा बस्ने व्यक्तिले राजिनामा दिनुपर्ने पनि उनले बताए।
ऊर्जा उत्पादक विनोद देवकोटाले बजेटमा भएको टेक एण्ड पे ब्यबस्था नियोजित रूपमा घुसाइएको बताए।
‘यतिकै आफैं आएको होइन, यसको जिम्मा ऊर्जामन्त्रीले लिनुपर्छ, होइन भने राजीनामा दिनुपर्छ,’ उनले भने।
