भारतका विभिन्न विमानस्थलहरूमा शुक्रबार यात्रुहरूको भिड लागेको थियो।
देशका सबैभन्दा ठूलो मध्येको एयरलाइन्स इन्डिगोको एक हजारभन्दा बढी उडान एकै दिन रद्द भएपछि शुक्रबार विमानस्थल अस्तव्यस्त बनेको हो।
अमेरिकी पत्रिका द न्युयोर्क टाइम्सका अनुसार इन्डिगोको दैनिक उडान हुने आधाभन्दा बढी जहाजको उडान शुक्रबार रद्द भएको थियो।
यात्रुहरुले समयमै आफूले टिकट लिएको जहाजको उ८न रद्द भएको विषयमा जानकारी पनि नपाएका कारण विमानस्थलमा भिड लागेको थियो। उडान रद्द भएपछि विमानस्थलमा अलपत्र परेका यात्रुहरू आ-आफ्नो सामान बोकेर बसिरहेका तस्बिर र भिडिओ भाइरल बनेको छ।
यात्रुहरू मात्रै होइनन् भारतीय नेताहरूले समेत नागरिकलाई दुःख दिएको भन्दै एयरलाइन्स र सरकारको आलोचना गरेका छन्।
एकै दिन यतिका धेरै उडान किन रद्द भयो?
न्युयोर्क टाइम्सका अनुसार इन्डिगोले मंगलबारदेखि नै क्रमशः उडान कटौती गर्न थालेको थियो।
उसले चालकदलको अभाव भएको कारण देखाएर पूर्वनिर्धारित उडान रोक्दै आएको थियो। शुक्रबार भने त्यसले ठूलो रूप लियो। दिउँसो नयाँ दिल्लीजस्तो महत्त्वपूर्ण विमानस्थलबाट पनि फ्लाइटहरू रद्द भए।
यात्रुहरूले त्यस्तो किन भएको भनेर जानकारी पनि पाएनन्।
इन्डिगो एयरलाइन्सका सिइओ पिटर एल्बर्सले भिडियो सन्देशमार्फत सञ्चालन प्रणाली र उडान तालिका फेरि सेट गरेर नयाँ रुपमा सुरु गर्नु परेकाले उडान रद्द गर्नुपरेको बताएका छन्।
उनले यो सप्ताहान्तदेखि सेवा सामान्यतर्फ फर्काउने तयारी रहेको बताएका छन्।
इन्डिगोले अहिले दैनिक करिब २ हजार ३०० उडान सञ्चालन गर्छ।
गत वर्ष मात्र यसले झन्डै १२ करोड यात्रु बोकेको थियो। इन्डिगोको भारतको हवाई बजारमा राम्रै दबदबा पनि छ।
तर शुक्रबार सोशल मिडियामा यात्रुहरूले इन्डिगो विरूद्ध पोस्टहरू लेखेका छन्। यो हवाई कम्पनीविरूद्ध नाराबाजी र विरोध भएका तस्बिर र भिडिओहरू पनि सार्वजनिक भएका छन्।
'हाम्रो समयको मूल्य छैन?,' अमदाबाद विमानस्थलमा २० घन्टा कुरेका यात्रु अविन बालाकृष्णनले न्युयोर्क टाइम्ससँग भनेका छन्।
उनले प्रतिस्पर्धी एयरलाइन्सको टिकट लिन खोज्दा ज्यादै महँगो भएको पनि बताएका छन्।
इन्डिगोले पटक–पटक क्षमायाचना गर्दै मौसमको समस्या र प्राविधिक गडबडीसँगै चालक दललाई आवश्यक विश्रामसम्बन्धी नयाँ नियमका कारण अवरोध सिर्जना भएको भनेको छ।
तर भारतीय पाइलट संघले भने यसलाई इन्डिगोको न्यून–जनशक्ति रणनीतिको परिणाम भनेको छ। इन्डिगोले भनेको नियम दुई वर्षअघि नै घोषणा भएको र यसबाट अरू एयरलाइन्स प्रभावित नभएको पनि उनीहरूले बताएका छन्।
'अरू एयरलाइन्सहरू प्रभावहीन प्रायः छन्, केवल इन्डिगोमै तीव्र असर देखिनु यसको आफ्नै योजनाको कमीकमजोरी हो,' संघले भनेको छ।
इन्डिगोले व्यापक मात्रमा उडान विस्तार गरेको तर जनशक्तिमा भने ध्यान नदिएको भनिएको छ।
सिइओ एल्बर्सले अहिलेको समस्या केही दिन स्थिरै रहन सक्ने बताउँदै डिसेम्बर १०–१५ भित्र उडान ‘पुरै सामान्य’ हुने दाबी गरे।
कम्पनीको सेयर मूल्य भने यसै हप्ता झण्डै ९ प्रतिशतले घटेको छ।
यसैबीच सरकारले पनि हस्तक्षेप गर्दै केही पाइलट विश्राम नियम खुकुलो बनाएको छ। पाइलट संघले यसलाई ‘गलत निर्णय’ भन्दै सुरक्षा जोखिम बढ्ने चेतावनी दियो। तर सरकारले ‘आवश्यक कारण’ ले यस्तो निर्णय भएको र ‘सुरक्षामा कुनै सम्झौता नहुने’ दाबी गरेको भनेर न्युयोर्क टाइम्सले लेखेको छ।
भारतको हवाई प्राधिकरणले अर्को विज्ञप्तिमा इन्डिगोको ‘आन्तरिक व्यवस्थापन कमजोरी र क्रू व्यवस्थापनको त्रुटिले’ अहिलेको संकट आएको भन्दै चार सदस्यीय छानबिन समिति गठन गरेको छ।
पछिल्ला वर्षहरूमा भारतको विमान क्षेत्र तीव्र गतिमा विस्तार हुँदै आएको छ। १० वर्षमा विमानस्थल संख्या ७४ बाट १५७ पुगेको सरकारी तथ्यांक छ। २०३० सम्म २०० भन्दा बढी पुग्ने अनुमान छ।
२००६ मा सुरु भएको इन्डिगोले यसबीच बजारको करिब दुई तिहाइ भाग ओगटिसकेको छ। केवल २०२४ मै यसले ५८ नयाँ विमान थपेको थियो।
उता, टाटा समूहले पुनर्जीवित गरिरहेको एयर इन्डियाले अहिले करिब २५ प्रतिशत बजार ओगटेको छ।