सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले एकै साथ पाँच वटा सडक निर्माण र दुई वटा पुल निर्माणको काम थालनी गरेको छ।
मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले पाँच सडक निर्माण कार्यको शुभारम्भ र निर्माणाधीन दुई पुलको शिलान्यास एकै दिन गरेका हुन्।
लम्कीचुहा–१ र मोहन्याल गाउँपालिका–७ को सीमा क्षेत्रमा पर्ने लम्की खाने पानीदेखि राजकाँडासम्मको सडक कालोपत्रे, लम्कीचुहा रिङरोड (अमौरा–थापापुर–चौरी–चाकावाडी हुँदै सेती लोकमार्ग), लम्कीचुहा, जानकी र टीकापुर नगरपालिका जोड्ने डुँडेझारी–टीकापुर सडक स्तरोन्नति, महेन्द्र राजमार्ग–इन्टेक हाइड्रो–कटासे–खैरिफाँटा–जगतपुर हुँदै टीकापुर जोड्ने रणनीतिक मार्ग (केशर मार्ग), मोहन्याल गाउँपालिका –७ को चिसापानी–सोल्टा सडक स्तरोन्नति आयोजना सूचना पाटी अनावरण बिहीबार मुख्यमन्त्री शाहले गरेका हुन्।
त्यस्तै, उनले मोहन्याल– ७ मा पर्ने साघुरे खोला, बादेखोलामा निर्माण गरिने पुलहरूको शिलान्यास पनि सोही दिन गरेका हुन्।
ती सडक र पुल निर्माण गर्न आर्थिक वर्ष २०८१/०८२ मा प्रदेश सरकारले मूल्य अभिवृद्धि कर र पिएससहित बजेट विनियोजन गरेको थियो।
लम्की खानेपानीदेखि राजकाँडासम्म सडक कालोपत्रेको लागत अनुमान रकम ६ करोड ६० लाख ९५ हजार ९ सय १४ रुपैयाँ ३० पैसा थियो। आयोजनाको सम्झौता रकम भने ४ करोड ५६ लाख ९३ हजार ४ सय ४० रुपैयाँ ६० पैसा रहेको छ।
निर्माण पक्षसँग २०८२/०३/१७ गतेको सम्झौता अनुसार आयोजना २०८३/९/२५ अर्थात् १ वर्ष ६ महिना ९ दिनमा सम्पन्न गर्नुपर्ने छ। त्यो रकमबाट २.६ किलोमिटर सडकको निर्माण गर्न एससी एसएनएस एचबी जेभी, सुर्खेतले जिम्मा पाएको छ।
लम्कीचुहा रिङरोड (जानकी गाउँपालिकाको सीमाना अमोरा, थापापुर, चौरी, चाकाबाडी हुदै सेती लोक मार्गसम्म) को लागत अनुमान रकम ५ करोड ७९ लाख ६४ हजार २ सय १४ रुपैयाँ ३२ पैसा थियो। यो आयोजनाको सम्झौता रकम ४ करोड ३९ लाख ६४ हजार ५ सय ३० रुपैयाँ ४४ पैसा रहेको छ। २०८२/०३/१७ गते भएको सम्झौता अनुसार आयोजना २०८३/०३/२५ मा अर्थात वर्ष दिन भित्रमा सम्पन्न गर्नुपर्ने छ। यो काम गर्ने जिम्मा तुलसी/निराजन जेभी टीकापुर नगरपालिका –१, कैलालीले पाएको छ। २.७ किलोमिटर सडक त्यसबाट स्तरोन्नति हुनेछ।
त्यस्तै डुंडेझारी टीकापुर सडक स्तरोन्नतिको लागत अनुमान रकम ९ करोड ८ लाख १८ हजार ५ सय ५ रुपैयाँ ०३ पैसा रहेकोमा सम्झौता भने रकम ६ करोड ९ लाख २० हजार ८ सय ७७ रुपैयाँ ३५ पैसामा भएको छ।
यो कामका लागि २०८२/०३/२५ मा सम्झौता भएको थियो। यो काम २०८३/०९/२४ अर्थात १ बर्ष ६ महिनामा पूरा गरिसक्नु पर्ने छ। केएनएस/अघि / श्रीपुर जेभी काठमाडौंले निर्माणको जिम्मा पाएको छ। यो सडकको लम्बाई ३.५ किलोमिटर छ।
त्यस्तै केशरमार्ग महेन्द्र राजमार्ग इन्टेक हाइड्रो, कटासे खैरीफाँटा जगतपुर टीकापुर जोड्ने रणनैतिक मार्गको लागत अनुमान रकम ८ करोड २६ लाख ६२ हजार ३४ रुपैयाँ ३२ पैसा रहेको थियो। जसको सम्झौता रकम ५ करोड ६२ लाख ६६ हजार ४ सय ७८ रुपैयाँ ७५ पैसा रहेको छ। यो सडकको काम गर्न २०८२/०३/१७ गते सम्झौता भएको थियो। काम २०८३/०९/२५ अर्थात १ वर्ष ६ महिना ९ दिनमा सम्पन्न गर्नुपर्ने छ। एससी एसएनएस एचबी जेभी, सुर्खेतले २.७ किलोमिटर सडकको काम गर्ने जिम्मा लिएको छ।
त्यस्तै, चिसापानी–सोल्टा सडक स्तरोन्नति लागत अनुमान रकम ९ करोड ९९ लाख १२ हजार ३ सय २३ रुपैयाँ ५६ पैशा रहेकोमा सम्झौता रकम ६ करोड ६ लाख ९९ हजार ८ सय ९५ रुपैयाँ ४८ पैसा रहेको छ। २०८२/०३/१७ मा सम्झौता भएको यो आयोजना सम्पन्न गर्नुपर्ने मिति २०८३/०५/१६ अर्थात १ वर्ष ६ महिनाको छ । निर्माण व्यवसायी हिमसगरमाथा कन्स्ट्रक्सन प्रालि भरतपुर – १० चितवनले कामको जिम्मा पाएको छ। उसले २.४ किलोमिटर सडक स्तरोन्नित गर्नुपर्ने छ।
बिहीबार नै सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले एकै साथ थप दुई वटा पुलको शिलान्यस पनि गरे। तीमध्ये साँघुरे खोला सडक पुलको लागत अनुमान रकम १५ करोड ६७ लाख १५ हजार ६ सय ६२ रुपैयाँ ५८ पैसा रहेको थियो। यो पुलको सम्झौता रकम ११ करोड २१ लाख ६७ हजार ८ सय ६८ रुपैयाँ १३ पैसा रहेको छ।
२०८२/०३/१७ मा भएको सम्झौता अनुसार २०८४/०३/१६ मा अर्थात् २ वर्षमा पुल निर्माण सक्नुपर्ने छ।
यो पुल निर्माण गर्ने जिम्मा हिमसगरमाथा कन्स्ट्रक्सन प्रालि भरतपुर १० चितवनले पाएको छ। जुन पुलको लम्बाइ ५० मिटर र २ स्पान रहने छन्।
त्यस्तै, वादेखोला सडक पुल डिजाइन तथा निर्माण अनुमान रकम १७ करोड ४६ लाख १४ हजार ४ सय २४ रुपैयाँ ०८ पैसा रहेकोमा परियोजनाको सम्झौता रकम १२ करोड ६० लाख ८० हजार ३१ रुपैयाँ २५ पैसा भएको हो।
२०८२/०३/१७ को सझौता अनुसार पुल निर्माणको काम २०८४/०३/१६ मा अर्थात २ वर्षमा सम्पन्न गर्नुपर्ने छ।
निर्माण व्यवसायी हिमसगरमाथा कन्स्ट्रक्सन प्रालि भरतपुर – १० चितवनले नै यो कामको पनि जिम्मा पाएको छ। जसको लम्बाइ १०० मिटर छ भने यसमा पनि २ स्थान स्पान रहने छन्।
सडक निर्माण कार्यको प्रारम्भ र दुई पुलको शिलान्यास कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै मुख्यमन्त्री शाहले चुनावी समयमा जनतासँग गरेका वाचा अनुरूप विकासका कार्यलाई तीव्रता दिएको बताएका थिए।
आफ्नो क्षेत्रका जनताको वर्षौंदेखिको आवश्यकता—सडक तथा पुलको अभाव—समाधान गर्न प्रदेश सरकारले दृढ प्रयास थालेको उनले बताए।
‘अब सुदूरपश्चिमलाई सधैं पिछडिएको क्षेत्र भन्ने दृष्टिकोणबाट होइन, विकासको गतिमा अगाडि बढिरहेको सम्पन्न प्रदेशका रूपमा पहिचान गरिने वातावरण तयार पारिने छ,’ मुख्यमन्त्री शाहले भने, ‘पहाडका दुर्गम कुना–काप्चाबाट विकासलाई गति दिन प्रदेश सरकार निरन्तर सक्रियका साथ लागि परेको छ।’
भ्रष्टाचारप्रति शून्य सहनशीलताको नीति लिएर काम अघि बढिरहेको भन्दै नेपाली कांग्रेसका नेता समेत रहेका उनले विभिन्न कोणबाट प्रदेश सरकारबारे गलत भ्रम फैलाउन खोजिएको भए पनि त्यसको चिरफार गरी अघि बढ्ने बताए।
त्यस्तै, उनले फुकोट कर्णाली, लोअर कर्णाली, अपर कर्णाली लगायतका हाइड्रोपावर परियोजनामा पनि प्रदेश सरकार सहकार्यका लागि तयार रहेको बताएका थिए।
उनले सुदूरपश्चिमको विकासलाई राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय निकायहरूसँगको साझेदारीमार्फत गति दिन प्रयास भइरहेको बताए।
योजना कार्यान्वयनमा सबै क्षेत्रबाट सहयोग आवश्यक रहेको भन्दै उनले जनप्रतिनिधि मात्र नभइ विकास आयोजना पूरा गर्न स्थानीय समुदायको भूमिका पनि उत्तिकै महत्वपूर्ण हुने तर्क गरे।
हालैसालै प्रदेशका सबै पहाडी जिल्लाहरूको अनुगमन भ्रमण गरी फर्किएको सन्दर्भ जोड्दै शाहले सुदूरका धेरै त्यस्ता पहाडी क्षेत्रहरू अझै सडक, विद्युत, खानेपानी, स्वास्थ्य र शिक्षाको पहुँचबाट बञ्चित रहेको हुँदा भविश्यमा गुरूयोजना सहित काम गर्ने चर्चा गरे।
झन्डै १३ किलोमिटरको चिसापानी–सुगरखाल–सोल्टा सडकका कारण बर्षातको समयमा यातायातका साधन संचालनमा कठिनाइ हुँदै आएको छ।
उल्लेखित सडक स्तरोन्नति र पुल निर्माणका आयोजना सम्पन्न भएमा वर्षौंदेखि कच्ची अवस्थाका सडकमा सुधार हुने, सर्वसाधारणको यातायात सेवा सहज बन्ने आशा गरिएको छ। त्यसले स्थानीयको आवत–जावतको सहजता हुने, पर्यटन प्रवर्द्धनमा टेवा पुग्ने तथा पर्यावरणमा सकारात्मक प्रभाव पर्ने आशा गरिएको छ।